Tin tức & Bài báo

Trưởng phòng tư vấn, chị Tan Hui Ping, Trung tâm Ung thư Parkway chia sẻ một số gợi ý về cách chăm sóc người thân hoặc bạn bè mắc bệnh ung thư.

Khi biết mình mắc ung thư, đó có thể có một tác động về mặt cảm xúc rất lớn đối với người thân hoặc bạn bè của bạn, vì nó có khả năng buộc họ phải đối đầu với tử thần. Cuộc sống có thể thay đổi chỉ sau một đêm khi họ phải vật lộn với nhiều thay đổi và sự không chắc chắn cũng như một loạt các cảm xúc - từ lo lắng, sợ hãi, bất lực, đến vô vọng, tội lỗi và tức giận. Bệnh nhân ung thư có thể cảm thấy lạc lõng giữa sự không chắc chắn của tình huống mình gặp phải hoặc thất vọng với những gì đã xảy ra. Hoặc, họ có thể chấp nhận với tình trạng bệnh.

Người thân yêu của bạn có thể cảm nhận một số hoặc thậm chí tất cả những cảm xúc này cùng một lúc, hoặc trải nghiệm một mớ cảm xúc hỗn độn mà không hề logic và với cường độ khác nhau. Đó là lý do tại sao nhiều bệnh nhân ung thư miêu tả hành trình cảm xúc của mình theo nghĩa đen giống như một “tàu lượn siêu tốc”, khi họ trải qua những ngày tốt và xấu, và học cách sống với sự không chắc chắn của bệnh ung thư.

Vậy làm thế nào bạn có thể chăm sóc cho người bị ung thư? Đối với người bạn đời, con cái, cha mẹ, người thân hoặc bạn thân, việc chăm sóc người thân hoặc bạn của bạn bị ung thư có thể liên quan đến nhiều thách thức và tình huống khó xử ngoài các khía cạnh thực tế của việc chăm sóc. Ví dụ, trong khi bạn muốn giúp đỡ, bạn có thể cảm thấy không chắc chắn về cách thực hiện. Có lẽ bạn lo lắng về việc nói sai và làm cho người thân hoặc bạn bè của bạn cảm thấy tồi tệ hơn. Hoặc bạn không biết nên ở bên cạnh họ hay không, vì bạn không chắc họ có thích ai đó ở bên hay họ muốn được ở một mình hay không.

Với tất cả những tình huống khó xử này, một số thành viên gia đình và bạn bè sẽ có xu hướng tránh xa bệnh nhân. Kết quả là, ít người quan tâm tới bệnh nhân hơn. Tuy nhiên, đây thực sự là thời điểm mà họ cần sự hỗ trợ nhất. Dưới đây là một số cách bạn có thể chăm sóc cho người thân hoặc bạn bè của mình vượt qua bệnh ung thư:

Có mặt và lắng nghe một cách thấu hiểu

Ở bên cạnh họ là một hình thức hỗ trợ đơn giản cho người thân hoặc bạn bè của bạn khi trải qua hành trình khó khăn này.

Lắng nghe họ một cách thấu hiểu khi họ chia sẻ nỗi sợ hãi, thất vọng, bất lực, không chắc chắn và những suy nghĩ và cảm xúc khác. Lắng nghe những gì họ nói và cả những gì chưa được nói ra. Đôi khi, sử dụng những cử chỉ phi ngôn ngữ thích hợp như gật đầu, giao tiếp bằng mắt, nắm tay hoặc ôm để thể hiện rằng bạn đang lắng nghe.

Hãy để người thân hoặc bạn bè của bạn chia sẻ theo cách của riêng họ và đừng cảm thấy áp lực khi nói bất cứ điều gì. Nhiều lần, chỉ cần “làm chủ không gian” và ngồi im lặng bên cạnh họ cũng là rất ấm áp.

Tôn trọng và hỗ trợ các quyết định

Người thân hoặc bạn bè của bạn cần đưa ra nhiều quyết định khó khăn và quan trọng trong suốt hành trình bị ung thư, chẳng hạn như nói với ai và làm thế nào để thông báo mình bị bệnh, và khi nào và lựa chọn điều trị nào để xem xét. Bạn có thể rất nhiệt tình đưa ra những lời khuyên có chủ đích tốt hoặc đưa ra ý kiến của bạn, nhưng hãy cố gắng nén lại, trừ khi quan điểm của bạn được lắng nghe. Nhiều bệnh nhân đã đang phải vật lộn vì không biết phải theo lối nào, do đó, điều họ đôi khi thực sự cần không phải là nhiều lời khuyên hơn, mà là sự khuyến khích và hỗ trợ cho các quyết định của họ.

Cung cấp hỗ trợ cụ thể và thiết thực

Mặc dù bạn có thể không thể cung cấp trợ giúp y tế hoặc hỗ trợ chăm sóc chuyên nghiệp, những trợ giúp thiết thực sẽ giúp giảm bớt nỗi lo lắng của người thân về thói quen hàng ngày của người đó. Ví dụ, bạn có thể giúp họ đặt các cuộc hẹn bác sĩ, làm các công việc nhỏ, lái xe đưa họ hoặc các thành viên gia đình đi dạo, trông trẻ, mua sắm đồ tạp hóa hoặc mát-xa cho họ. Và nếu họ cần hỗ trợ về tài chính, bạn có thể tập hợp các thành viên gia đình hoặc cộng đồng để gây quỹ.

Luôn tham gia và kết nối

Ngay cả khi bạn bận rộn về các công việc của riên, hãy luôn nhớ tới người thân hoặc bạn bè của bạn.

Thăm hỏi họ thường xuyên trong thời gian dài, để họ biết rằng bạn vẫn luôn nhớ tới họ. Gửi họ email, tin nhắn hoặc một tấm thiệp để họ biết rằng họ luôn luôn trong suy nghĩ của bạn. Và nếu bạn có thể, hãy đọc và tìm hiểu thêm về căn bệnh này, để bạn có thể hiểu rõ hơn về những gì bệnh nhân đã phải trải qua.

Duy trì hoạt động thường xuyên

Đôi khi, người thân hoặc bạn bè của bạn muốn nói về những điều khác ngoài bệnh tật và sống cuộc sống như bình thường.

Vì vậy, hãy tiếp tục tham gia vào các hoạt động mà cả hai đã từng làm cùng nhau và thực hiện các chỉnh sửa khi cần thiết. Một chút sự hài hước trong các cuộc trò chuyện của bạn và cùng cười với họ.

Nói gì (và không nên nói gì)

NÊN

• Có mặt và lắng nghe một cách thấu hiểu. Nói những điều như, “Nếu bạn cảm thấy muốn nói chuyện, tôi sẽ ở đây để lắng nghe” hay “Tôi luôn luôn ở đây vì bạn”. Nhưng chỉ nói điều này nếu bạn có ý đó, và đừng quên làm theo!
• Tôn trọng và hỗ trợ các quyết định của họ về các lĩnh vực liên quan đến bệnh tật hoặc điều trị của họ.
• Hãy trợ giúp cụ thể và thiết thực để giảm bớt những lo lắng và bận tâm của họ về các vấn đề hàng ngày.
• Sử dụng những từ ngữ tích cực và hy vọng, nhưng nhưng đừng cho đi hy vọng sai lầm.
• Nói về các chủ đề không liên quan đến ung thư để giúp người thân yêu của bạn một sự phân tâm khỏi việc phải nói và nghĩ về căn bệnh trong mọi lúc.

KHÔNG NÊN

• Đổ lỗi cho người thân hoặc chính bản thân bạn vì căn bệnh của họ.
• Hạ thấp căn bệnh hoặc giảm bớt cảm xúc hoặc nói cho họ biết họ nên hay không nên nghĩ gì, cảm thấy hay làm gì.
• Làm phiền lòng bệnh nhân bằng những câu chuyện về những người mắc bệnh đe dọa đến tính mạng và những gì họ làm để kiểm soát căn bệnh của họ.
• Lái người bệnh khỏi những cuộc trò chuyện ý nghĩa về sự sống và cái chết.
• Nói những điều như, “Đừng lo lắng, bạn sẽ ổn thôi”, hay “Bạn còn bao lâu nữa?”
• Nói về vấn đề của riêng bạn. Tập trung vào người thân hoặc bạn bè của bạn. Câu chuyện là về họ, không phải bạn.

Chăm sóc bản thân trước

Nếu bạn là người chăm sóc cho người thân bị ung thư, hãy nhớ rằng bạn cũng có thể bị ảnh hưởng về thể chất, tinh thần và cảm xúc bởi tình trạng của người thân của bạn.

Ung thư không chỉ ảnh hưởng đến bệnh nhân mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ gia đình và mạng lưới hỗ trợ xã hội. Vì vậy, trước khi bạn có thể hỗ trợ và chăm sóc cho người thân hoặc bạn bè của mình, bạn phải tự chăm sóc bản thân mình trước!

Nếu bản thân bạn đang phải đối mặt với khủng hoảng hoặc phải vật lộn với các vấn đề trong công việc hoặc trong gia đình, khả năng chăm sóc hoặc thậm chí đề nghị hỗ trợ của bạn sẽ bị ảnh hưởng.

Hãy nhớ rằng, nếu bạn không chăm sóc bản thân, bạn sẽ không thể chăm sóc cho người khác. Tự chăm sóc không phải là một hành động ích kỷ, mà là một hành vi có trách nhiệm.

Chăm sóc người thân bị ung thư có thể mệt mỏi về thể xác, thử thách tinh thần và cạn kiệt cảm xúc. Nhưng bạn không phải đối mặt với nó một mình. Tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp nếu cần hoặc tham gia nhóm hỗ trợ người chăm sóc.