Tin tức & Bài báo

Khi người trẻ tuổi mắc ung thư

Bác sĩ Ivan Tham từ Trung tâm Ung thư Parkway cho biết, thanh thiếu niên và người trẻ có nhu cầu khác biệt và cần các phương pháp điều trị và chăm sóc khác nhau cho bệnh ung thư.

Bệnh nhân ung thư ở tuổi vị thành niên và trẻ tuổi (AYA) là người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư trong độ tuổi từ 15 đến 39. Mặc dù ung thư rất hiếm gặp ở lứa tuổi này, nhưng hàng năm hơn 70.000 bệnh nhân AYA được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tại Hoa Kỳ. Chiếm khoảng 5% tổng các trường hợp ung thư được chẩn đoán. Theo so sánh, có khoảng 11.000 trường hợp trẻ em bị ung thư được phát hiện hàng năm. Bệnh nhân AYA có nhiều khả năng mắc một số loại ung thư nhất định so với người lớn tuổi, chẳng hạn như ung thư hạch Hodgkin, ung thư tinh hoàn và một số dạng sarcoma. Trong nhóm tuổi AYA, tỷ lệ mắc ung thư cũng có thể thay đổi. Đối với nhóm tuổi từ 15 đến 24, bệnh bạch cầu, ung thư hạch, ung thư tinh hoàn và ung thư tuyến giáp có xu hướng phổ biến hơn. Đối với những người trong độ tuổi từ 25 đến 39, ung thư vú và khối u ác tính là phổ biến hơn. Phần lớn bệnh ung thư ở AYA xuất hiện không thường xuyên, không có nguyên nhân nào được biết đến. Thỉnh thoảng, bệnh nhân AYA có thể có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư. Ví dụ, bệnh nhân bị đột biến gen BRCA1 / 2 sẽ có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn. Tương tự, những bệnh nhân mắc hội chứng Li-Fraumeni (đột biến TP53) có nguy cơ mắc một số loại ung thư cao hơn như khối u não, ung thư vú hoặc sarcomas. Một số loại virus khi nhiễm phải có thể khiến AYA mắc bệnh ung thư. Ví dụ, vi rút HPV (Human papillomavirus) có liên quan đến ung thư cổ tử cung. Ở trường hợp hiếm, ung thư cũng có thể do điều trị ung thư từ thời thơ ấu, ví dụ: xạ trị hoặc một số loại hóa trị.

Một số nhóm bệnh nhân khác

Nguy cơ chẩn đoán chậm ở nhóm tuổi này cao hơn so với người lớn tuổi. Bệnh nhân và bác sĩ không mong đợi phát hiện ra bệnh ung thư, và vì vậy chỉ số nghi ngờ có thể thấp hơn. Cũng không có xét nghiệm sàng lọc cụ thể cho nhóm tuổi này. Bệnh nhân AYA có nhu cầu riêng biệt do tuổi tác của họ; do đó họ nên tư vấn với một nhóm đa ngành gồm các chuyên gia chăm sóc sức khỏe khác nhau. Ví dụ, bệnh nhân AYA có thể đối mặt với các vấn đề tâm lý và/hoặc kinh tế xã hội, các cam kết với công việc hoặc trường học, mối quan tâm về sinh sản hoặc chăm sóc trẻ em, và có thể là tác dụng phụ lâu dài của điều trị ung thư. Một số nhà nghiên cứu lưu ý rằng tỷ lệ sống sót sau ung thư ở lứa tuổi này không cải thiện nhanh như tỷ lệ ở trẻ em hoặc người lớn tuổi. Điều này có thể liên quan đến thực tế là tỷ lệ tham gia vào các thử nghiệm lâm sàng cũng thấp hơn ở nhóm tuổi này so với các nhóm tuổi khác. Do đó, hướng dẫn của Mạng lưới Ung thư Toàn diện Quốc gia được công bố gần đây từ Hoa Kỳ đề nghị bệnh nhân AYA được điều trị tại các trung tâm chuyên khoa có chuyên môn và nguồn lực để đáp ứng nhu cầu của bệnh nhân trong độ tuổi này và đạt được kết quả điều trị tốt nhất.

Cần chăm sóc phù hợp

Thông thường, việc điều trị ung thư sẽ được điều chỉnh theo độ tuổi của bệnh nhân và loại ung thư. Tôi thấy rằng dành một chút thời gian để lắng nghe bệnh nhân rất hữu ích trong việc xây dựng mối quan hệ bác sĩ-bệnh nhân mạnh mẽ. Nghiên cứu gần đây đã phát hiện ra rằng những bệnh nhân tin tưởng bác sĩ điều trị ung thư, hoặc cảm thấy rằng bác sĩ của họ hiểu giá trị cá nhân của họ, có thể đưa ra quyết định tốt hơn về việc điều trị bản thân họ. Một số bệnh nhân cũng có thể muốn có ý kiến tham khảo khác về các lựa chọn điều trị của họ. Tôi thường khuyến khích điều này bởi vì điều này có thể giúp họ đối phó với căn bệnh ung thư hoặc làm rõ mọi nghi ngờ về chẩn đoán hoặc kế hoạch điều trị. Có thể bệnh nhân chưa nghĩ ngay tới khả năng sinh sản trong tương lai, nhưng đây là một vấn đề quan trọng cần cân nhắc đối với nhóm tuổi này đối với cả nam và nữ. Vì các phương pháp điều trị ung thư khác nhau có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản khác nhau, tôi có thể giới thiệu bệnh nhân AYA đến các chuyên gia về sinh sản để thảo luận trước khi bắt đầu điều trị. Có thể có những cách hiệu quả để bảo tồn khả năng sinh sản. Ví dụ, ngân hàng tinh trùng có thể có hiệu quả đối với nam giới trong khi đông lạnh phôi hoặc bảo quản lạnh noãn bào (đông lạnh trứng) là một số lựa chọn cho nữ giới. Nhu cầu về tâm lý của bệnh nhân cũng cần được cân nhắc. Nhiều bệnh nhân AYA vẫn còn đi học hoặc mới bắt đầu sự nghiệp. Họ có thể bắt tay vào một mối quan hệ nghiêm túc, hoặc đã kết hôn và có trẻ nhỏ. Gánh nặng thêm của việc mắc ung thư và điều trị có thể quá sức chịu đựng. Một số bệnh nhân cần tư vấn hoặc hỗ trợ tâm lý xã hội trong thời gian này. Điều trị ung thư có thể kéo dài và thường gây gián đoạn việc học tập hoặc công việc. Theo kinh nghiệm của tôi, nhiều trường học và người sử dụng lao động thường nỗ lực hơn để hỗ trợ những bệnh nhân này trong thời gian khó khăn và giúp họ bắt nhịp lại với cuộc sống thường nhật sau khi điều trị.

Hỗ trợ và sống sót

Nhiều bệnh ung thư có khả năng chữa khỏi. Sau khi điều trị tích cực, những bệnh nhân này nên được tiếp cận với các cơ sở vật lý trị liệu hoặc phục hồi chức năng khi cần thiết, nhằm giúp họ lấy lại sức khỏe thể chất sớm. Một số bệnh nhân AYA có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư cũng nên được tư vấn về di truyền. Tôi cố gắng giữ liên lạc với tất cả bệnh nhân của tôi trong nhiều năm. Điều này là để xem xét bất kỳ tác dụng phụ muộn của điều trị và theo dõi tái phát. Tôi thấy đặc biệt hài lòng khi thấy bệnh nhân của mình đạt được những cột mốc quan trọng trong cuộc đời như tốt nghiệp hay kết hôn. Khi có thể, tôi cũng cố gắng đưa ra những thông điệp tăng cường sức khỏe như khuyến khích họ ăn uống lành mạnh hoặc tập thể dục thường xuyên. Trải qua hành trình chiến đấu với căn bệnh ung thư, bệnh nhân AYA rất cần sự hỗ trợ từ gia đình và bạn bè. Ngoài ra, còn có các nhóm hỗ trợ cho bệnh nhân ung thư ở Singapore, được điều hành bởi Hiệp hội Ung thư Singapore (https://www.singaporecancerociety.org.sg/) và các nhóm khác. Ngoài ra còn có các nguồn thông tin có sẵn trên internet như Stupid Cancer (https://stupidcancer.org/) và Cancer.Net (https://stupidcancer.org/) and Cancer.Net (https://www.cancer.net/navigating-cancer-care/young-adults-and-teenagers/resources-young-adults-with-cancer). Chúng ta có thể ngăn ngừa ung thư ở độ tuổi 15-39 không? Sống một lối sống lành mạnh và ngừng hút thuốc sẽ có ích. Tiêm vắc-xin chống lại một số loại vi-rút liên quan đến ung thư như vi-rút HPV hoặc Viêm gan B (HBV) cũng sẽ ngăn ngừa một số loại ung thư.